Powys Green Guide

Cludiant Cyhoeddus

CLUDIANT CYHOEDDUS A CHYMUNEDOL CLUDIANT CYHOEDDUS

Sut mae defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus yn helpu'r amgylchedd? Mae trafnidiaeth gyhoeddus yn lleihau'r defnydd o ynni ac allyriadau nwyon tŷ gwydr carbon deuocsid niweidiol sy'n niweidio'r amgylchedd. Mae teithio ar drafnidiaeth gyhoeddus yn defnyddio llai o ynni ac yn cynhyrchu llai o lygredd na theithio tebyg mewn cerbydau preifat.

CLUDIANT CYHOEDDUS YNG NGHYMRU

Llwybr Newydd – Mae Strategaeth Drafnidiaeth Cymru 2021, yn nodi gweledigaeth ar gyfer dyfodol ein system drafnidiaeth a gwasanaethau bysiau, gan annog pobl i adael eu ceir ac i ddefnyddio trafnidiaeth gyhoeddus. Wrth ei graidd mae tair blaenoriaeth:

• Lleihau’r angen i deithio drwy ddod â gwasanaethau effeithlon i bobl

• Caniatáu i bobl a nwyddau symud yn hawdd drwy wasanaethau a seilwaith trafnidiaeth hygyrch, cynaliadwy ac effeithlon; a

• Annog pobl i ddefnyddio dulliau teithio mwy cynaliadwy

Gyda tharged o 45 y cant o deithiau i’w gwneud ar drafnidiaeth gyhoeddus, cerdded a beicio erbyn 2040, mae Llwybr Newydd yn ymrwymo Llywodraeth Cymru i leihau allyriadau trafnidiaeth fel rhan o’u hymdrechion i fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd. Mae’n nodi’r uchelgais cyffredinol bod Cymru angen system drafnidiaeth sy’n dda i’w phobl, ei chymunedau, yr amgylchedd, yr economi, a’n diwylliant. Mae hefyd yn amlinellu cyfres o gamau gweithredu Llwybr Newydd: the Wales transport strategy 2021 | GOV.WALES

CLUDIANT CYHOEDDUS YM MHOWYS

"Hoffwn pe gallwn ddefnyddio'r car yn llai a chael gwasanaeth bws cyfleus yn ei le" Yn gyffredinol nid yw Trafnidiaeth Gyhoeddus ym Mhowys ar lefel lle mae'n ddewis ymarferol amgen i'r car. Byddai gwelliant sylweddol mewn trafnidiaeth gyhoeddus o fudd i’r gymdeithas gyfan, yn gymdeithasol, yn economaidd ac yn amgylcheddol, a byddai’n gwneud Powys yn lle llawer gwell cysylltiedig. Mae cyrraedd lefel lle mae’n dod yn ddewis realistig yn her fawr, ond mae potensial i leihau milltiredd sylweddol gyda rhai gwelliannau sylfaenol. Mae Llywodraeth Cymru wedi cynhyrchu polisi uchelgeisiol i wneud trafnidiaeth gyhoeddus yng Nghymru "ymhlith y gorau yn Ewrop". Bws Cymru connecting people with places Bydd cynghorau yn cael eu gwahodd yn fuan i lunio cynlluniau gweithredu i fod yn gymwys ar gyfer cyllid.

• A oes angen gwell trafnidiaeth gyhoeddus ym Mhowys?

• A allai Powys ddod yn arweinydd arloesol ym maes Trafnidiaeth Wledig?

• Sut mae cael pobl i adael y car gartref, a sut y telir am wasanaethau gwell?

TRAFNIDIAETH GYMUNEDOL

Cynlluniau trafnidiaeth lleol sy'n agored i holl drigolion yr ardaloedd y maent yn gweithredu ynddynt. Wedi’i ddarparu gan drwydded (‘adran 19/22’ ) fel gwasanaeth dielw. Mae’r cynlluniau’n cynnig opsiynau ychydig yn wahanol i’r canlynol:

• Dial A Ride: Ffi aelodaeth flynyddol a thocynnau taith ar gyfer teithiau a archebwyd ymlaen llaw sy'n bodloni meini prawf iechyd a chymdeithasol. Gweithredu o fewn ardal leol y cynllun yn unig. Mae cerbydau fel arfer yn hygyrch (gyda lifftiau a mynediad i gadeiriau olwyn) a gallant fod yn geir, faniau neu fysiau mini

• Cynlluniau Ceir Cymunedol: Teithiau i ysbytai ac apwyntiadau iechyd eraill ar draws Powys, Cymru a'r DU. Gwirfoddolwyr yw gyrwyr a thelir lwfans milltiredd iddynt, fel arfer yn gysylltiedig â chyfradd y sector cyhoeddus (45c y filltir ar hyn o bryd). Mae rhai cynlluniau yn codi ffi archebu ychwanegol.

• Cludo Cleifion Di-argyfwng: Wedi'i gontractio gan Ymddiriedolaeth Gwasanaeth Ambiwlans Cymru i ddarparu cludiant ysbyty am ddim, yn bennaf ar gyfer cyflyrau hirdymor megis dialysis neu driniaeth canser. Gwirfoddolwyr yw gyrwyr fel arfer. Cynlluniau Cerdyn

• Tacsi: Mae aelodau cymwys yn cael prisiau gostyngol gan gwmnïau tacsi lleol.

• Teithiau Cymdeithasol a Llogi Bysiau Mini Cymunedol: Mae'r rhan fwyaf o gynlluniau gyda bysiau mini yn cynnig amrywiaeth o deithiau - siopa, hamdden, caffis neu ddiwylliannol. Byddant hefyd yn llogi’r bws mini i sefydliadau cymunedol lleol cyn belled nad ydynt am elw ac yn darparu eu gyrrwr hyfforddedig MiDAS neu PSV eu hunain. Mae gan sawl cynllun bellach gerbydau trydan.